Türk Reklamı

Not: Bu yazının ilk yayın tarihi: 24.12.2005

Herkesin bildiği gibi reklamlar tam olarak gerçeği yansıtmazlar. Birçok reklamda açıkça yalan söylendiğine çok tanık olmuşsunuzdur. Buna rağmen, genelde neyin reklamının yapıldığına bakarak, o reklamın ciddiyetini anlayabiliriz. Peki reklamı yapılan şey bir ülkenin ekonomisiyse, o reklamın ciddi olması gerekmez mi? Bana sorarsanız evet derim. Böyle bir reklamda "yalan" söylenmesi bence doğru olmaz.

Yıllarca uluslararası ekonomi ve finans dergilerinde dünyanın en az gelişmiş ülkelerinin bile reklamlarının yayınlandığını görüp, Türkiye'nin reklamının ne zaman çıkacağını merak edip durdum. Fortune dergisinin 2005 yılı son sayısında böyle bir reklamı görünce önce sevindim; ama sonra reklamının kalitesinin pek iyi olmadığını farkettim. Toplam 12 sayfalık reklam ekinde beni en çok hayal kırıklığına uğratan, Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk'in bir iddiasıydı. Ferit Şahenk'in, herkesin doğru olmadığını bildiği iddiasına göre "Türkiye'de hemen hemen herkes İngilizce konuşuyor". Türkiye'ye yatırım yapmayı düşünenler bu iddiaya inandılar mı bilemeyeceğim; ama ortalama Türk insanının Türkçe'yi bile nasıl konuştuğunu bilenler için bu iddia oldukça komik. Bırakın hemen hemen herkesin İngilizce konuşmasını, Türkiye'nin en büyük havaalanındaki pasaport kontrolü sırasında İngilizce konuşmaya kalkarsanız, hergün yüzlerce turistle karşılaşan görevlilerin bile İngilizce bilmediğini görürsünüz.

Türkiye'ye yabancı yatırımcının gelmesi için herkesin İngilizce konuşması elbette gerekmiyor. Buna rağmen komik iddialarla yatırımcı çekmeye çalışılması, bana ters tepecek bir stratejiymiş gibi gözüküyor.

Not: Fortune dergisindeki iddiasında İngilizce orjinal haliyle şöyle diyor Ferit Şahenk: "Almost everyone in Turkey speaks English. The young people are especially internationally minded."

Not, 19 Mart 2006: Hürriyet gazetesindeki bir habere göre, TBMM tercümanlarının İngilizce seviyeleri bile yeterli değil: "8 TBMM Tercümanından 4'ü Dil Sınavında Başarısız Oldu", Hürriyet, 19 Mart 2006 Pazar.